ارکان&zwnj اقرار:
اقرار دارای&zwnj 4 رکن&zwnj است&zwnj :
اقرار کننده&zwnj یا مقر، منتفع&zwnj از اقرار یا مقرٌّله&zwnj ، موضوع&zwnj اقرار یا مقرٌّبه&zwnj ، و صیغه&zwnj یا لفظ اقرار. مقر یا اقرار کننده&zwnj : مقر کسى&zwnj است&zwnj که&zwnj به&zwnj ضرر خود و به&zwnj سود دیگری&zwnj خبر مى&zwnj دهد و باید دارای&zwnj این&zwnj شرایط باشد:
الف&zwnj - بلوغ&zwnj : اقرار صغیر اگرچه&zwnj ممیز باشد، معتبر نیست&zwnj ، حتى&zwnj اگر به&zwnj اذن&zwnj ولى&zwnj صورت&zwnj گرفته&zwnj باشد (علامة حلى&zwnj ، تحریر...، 114). البته&zwnj فقیهان&zwnj برآنند که&zwnj اگر وصیت&zwnj یا وقف&zwnj صغیر نافذ دانسته&zwnj شود، اقرار او نیز دربارة وصیت&zwnj یا وقف&zwnj طبق&zwnj قاعدة « من&zwnj ملک&zwnj شیئاً ملک&zwnj الاقرار به&zwnj » نافذ خواهد بود (نک: همو، قواعد...، 1/277؛ شهید ثانى&zwnj ، همان&zwnj ، 6/385؛ نیز روحانى&zwnj ، 16/119). مادة 1262 قانون&zwnj مدنى&zwnj بلوغ&zwnj اقرار کننده&zwnj را شرط دانسته&zwnj است&zwnj (برای&zwnj موارد خاص&zwnj در اقرار صغیر ممیز، نک: همان&zwnj ، مادة 1212؛ امامى&zwnj ، 6/30-31).
ب&zwnj - عقل&zwnj : اقرار کننده&zwnj باید عاقل&zwnj باشد ( قانون&zwnj مدنى&zwnj ، مادة 1262)، بنابراین&zwnj ، اقرار مجنون&zwnj نافذ نیست&zwnj . درصورتى&zwnj که&zwnj اقرار کننده&zwnj مجنون&zwnj ادواری&zwnj باشد و در حالت&zwnj افاقه&zwnj و سلامت&zwnj روانى&zwnj اقرار کند، اقرار وی&zwnj نافذ خواهد بود (شهید ثانى&zwnj ، همان&zwnj ، 6/386؛ روحانى&zwnj ، همانجا؛ دولتشاهى&zwnj ، 39 به&zwnj بعد).
ج&zwnj - رشد: کسى&zwnj که&zwnj به&zwnj واسطة سفه&zwnj از تصرف&zwnj در اموال&zwnj و حقوق&zwnj مالى&zwnj خود ممنوع&zwnj گردیده&zwnj است&zwnj ، اقرار وی&zwnj در این&zwnj امر معتبر نیست&zwnj ، زیرا طبق&zwnj مادة 1263 قانون&zwnj مدنى&zwnj ایران&zwnj : « اقرار سفیه&zwnj در امور مالى&zwnj مؤثر نیست&zwnj » ؛ البته&zwnj اقرار سفیه&zwnj در اموری&zwnj که&zwnj جنبة مالى&zwnj ندارد، نافذ است&zwnj ، مثلاً اقرار سفیه&zwnj به&zwnj ارتکاب&zwnj جرمى&zwnj که&zwnj موجب&zwnj حد یا قصاص&zwnj یا تعزیر است&zwnj ، یا اقرار وی&zwnj به&zwnj طلاق&zwnj و نسب&zwnj معتبر است&zwnj (خمینى&zwnj ، 2/52؛ نیز نک: حصینى&zwnj ، 1/235؛ بحرالعلوم&zwnj ، 428). درصورتى&zwnj که&zwnj سفیه&zwnj به&zwnj امری&zwnj اقرار کند که&zwnj هم&zwnj جنبة مالى&zwnj و هم&zwnj جنبة غیرمالى&zwnj دارد، اقرار او تنها نسبت&zwnj به&zwnj جنبة غیرمالى&zwnj نافذ است&zwnj ، مثلاً اگر سفیه&zwnj به&zwnj سرقت&zwnj اقرار کرد، حد بر وی&zwnj جاری&zwnj مى&zwnj شود، ولى&zwnj به&zwnj پرداخت&zwnj مال&zwnj ملزم&zwnj نمى&zwnj گردد (طوسى&zwnj ، المبسوط، 3/3-4؛ شهید ثانى&zwnj ، همان&zwnj ، 6/387؛ اصفهانى&zwnj ، 2/232).
د - قصد: اقرار کننده&zwnj باید به&zwnj هنگام&zwnj اقرار دارای&zwnj قصد اخبار باشد و الفاظ یا اشاراتى&zwnj که&zwnj بدون&zwnj قصد ادا شود، اثر حقوقى&zwnj ندارد؛ پس&zwnj اقرار شخص&zwnj خفته&zwnj ، بیهوش&zwnj ، یا مست&zwnj و نیز اقرار در مقام&zwnj استهزا، یا در بیان&zwnj مثال&zwnj معتبر نیست&zwnj (نک: علامة حلى&zwnj ، قواعد، همانجا؛ شربینى&zwnj ، 2/238؛ شیخ&zwnj نیا، 74).
ه - اختیار: اقرار کننده&zwnj باید در حال&zwnj اختیار و بدون&zwnj هیچ&zwnj گونه&zwnj اکراهى&zwnj اقرار کند، و گرنه&zwnj اقرار او چه&zwnj در امور مدنى&zwnj و چه&zwnj در امور کیفری&zwnj نافذ نخواهد بود ( قانون&zwnj مدنى&zwnj ، مادة 1262؛ باز، شرح&zwnj مادة 1575؛ عبدالملک&zwnj ، 1/113). در حدیثى&zwnj از حضرت&zwnj على&zwnj (ع&zwnj ) نقل&zwnj شده&zwnj است&zwnj : « کسى&zwnj که&zwnj در برابر زندان&zwnj ، ترس&zwnj یا تهدید اقرار کند، بر او حد جاری&zwnj نمى&zwnj شود» (حر عاملى&zwnj ، وسائل&zwnj ...، 16/111). درصورتى&zwnj که&zwnj متهم&zwnj به&zwnj سرقت&zwnj یا قتل&zwnj و مانند آن&zwnj برای&zwnj اقرار مورد ضرب&zwnj و شتم&zwnj قرار گیرد، اقرار او معتبر نخواهد بود. همچنین&zwnj اگر اقرار پس&zwnj از شکنجه&zwnj صورت&zwnj گیرد و متهم&zwnj بداند که&zwnj اگر اقرار نکند، دوباره&zwnj شکنجه&zwnj خواهد شد، چنین&zwnj اقراری&zwnj مؤثر نخواهد بود (شربینى&zwnj ، 2/240-241). قانون&zwnj اساسى&zwnj جمهوری&zwnj اسلامى&zwnj ایران&zwnj در این&zwnj باره&zwnj مى&zwnj گوید: « هرگونه&zwnj شکنجه&zwnj برای&zwnj گرفتن&zwnj اقرار و یا کسب&zwnj اطلاع&zwnj ممنوع&zwnj است&zwnj . اجبار شخص&zwnj به&zwnj شهادت&zwnj ، اقرار یا سوگند مجاز نیست&zwnj و چنین&zwnj شهادت&zwnj و اقرار و سوگندی&zwnj فاقد ارزش&zwnj و اعتبار است&zwnj ...» (اصل&zwnj 38).
دربارة مقرله&zwnj و مقربه&zwnj نیز در منابع&zwnj فقهى&zwnj شرایطى&zwnj پیش&zwnj بینى&zwnj شده&zwnj است&zwnj . مقرله&zwnj یا منتفع&zwnj از اقرار باید اولاً شخصى&zwnj معلوم&zwnj باشد و ثانیاً از اهلیت&zwnj تمتع&zwnj برخوردار باشد (نک: طوسى&zwnj ، الخلاف&zwnj ، 3/371؛ علامة حلى&zwnj ، تحریر، 115؛ ملاخسرو، 2/362؛ نیز قانون&zwnj مدنى&zwnj ، ماده&zwnj های&zwnj 956-957). موضوع&zwnj اقرار یا مقربه&zwnj نیز دارای&zwnj شرایطى&zwnj است&zwnj که&zwnj به&zwnj خصوص&zwnj « مشروع&zwnj بودن&zwnj » را از آن&zwnj جمله&zwnj شمرده&zwnj اند (نک: شهید ثانى&zwnj ، مسالک&zwnj ...، 2/169؛ خمینى&zwnj ، 2/50؛ نیز قانون&zwnj مدنى&zwnj ، مادة 654).
صیغه&zwnj یا لفظ اقرار: اقرار در صورتى&zwnj صحیح&zwnj است&zwnj که&zwnj به&zwnj وسیلة چیزی&zwnj که&zwnj بر آن&zwnj دلالت&zwnj کند، اعلام&zwnj شود و قصد باطنى&zwnj بدون&zwnj کاشف&zwnj خارجى&zwnj اقرار شمرده&zwnj نمى&zwnj شود. اقرار معمولاً از طریق&zwnj « لفظ» ابراز مى&zwnj شود. در اقرار لفظ مخصوصى&zwnj شرط نیست&zwnj و نیز اقرار مى&zwnj تواند به&zwnj هر زبانى&zwnj واقع&zwnj شود (نک: محقق&zwnj حلى&zwnj ، 3/143؛ فیض&zwnj کاشانى&zwnj ، 3/157). مادة 1260 قانون&zwnj مدنى&zwnj ایران&zwnj مقرر مى&zwnj دارد: « اقرار واقع&zwnj مى&zwnj شود به&zwnj هر لفظى&zwnj که&zwnj دلالت&zwnj بر آن&zwnj نماید» . کسى&zwnj که&zwnj قادر به&zwnj تکلم&zwnj نیست&zwnj ، اشارة او جانشین&zwnj لفظ مى&zwnj گردد، به&zwnj شرط آنکه&zwnj با صراحت&zwnj بر معنای&zwnj اقرار دلالت&zwnj کند (نک: میرفتاح&zwnj ، عنوان&zwnj اقرار العقلاء...؛ سماکیه&zwnj ، 161- 168).
لینک منبع و پست :http://campiran.ir/project-103855-350-%d9%be%d8%b1%d9%88%da%98%d9%87-%d8%a2%d9%85%d8%a7%d8%af%d9%87-%d8%b1%d8%b4%d8%aa%d9%87-%d8%ad%d9%82%d9%88%d9%82-%d8%a8%d8%a7-%d9%85%d9%88%d8%b6%d9%88%d8%b9-%d9%85%d8%a7%d9%87%db%8c/
- ۹۵/۰۶/۱۹